بر پایه گزارشات سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۵ نرخ جهانی خودکشی ۱۱.۵ مورد در ۱۰۰ هزار نفر بوده که این رقم در ایران ۸.۱ مورد اعلام گردیده است. شایان ذکر است نیروی انتظامی در آخرین گزارش خود در سال ۱۴۰۲ نرخ خودکشی سالانه را چهار هزار نفر اعلام کرده است.
این آمار در حالی است که پیش‌تر رئیس انجمن مددکاران اجتماعی کشور سیر آمار خودکشی در ایران را افزایشی دانست؛ گواه هم اینکه در سال ۱۳۹۶ بیش از چهار هزار و ششصد نفر خودکشی کرده بودند و این عدد تنها تا سال ۱۴۰۰ به ۶۲۰۰ نفر افزایش یافت.
لذا با توجه به آمار قابل تأمل فوق، ضروری است آگاهی تمامی افراد جامعه نسبت به این پدیده افزایش یابد. قابل ذکر است خودکشی پدیده‌ای پیچیده و چندعاملی است و عوامل گوناگونی اعم از:
۱-عوامل خطرساز زیستی شامل: اختلالات روانی و شخصیتی، اعتیاد به مواد و الکل، مشکل سازگاری با رویدادها، ناامیدی، سابقه رویداد آسیب‌زا و مشکلات شدید جسمانی ۲-عوامل خطرساز محیطی شامل: مشکلات و شکست‌های تحصیلی، شغلی و عاطفی، دسترسی به وسایل مرگبار، عدم حمایت اجتماعی و بروز خودکشی در منطقه و دایره نزدیکان(به علت جنبه مسری بودن خودکشی) ۳-عوامل خطرساز فرهنگی و اجتماعی نظیر: کمبود حمایت اجتماعی و احساس انزوا، باورهای نادرست در مورد رفتار کمک‌خواهی، موانع دستیابی به مراکز خدمات بهداشت روانی و قرار گرفتن در معرض اخبار خودکشی، درصد اقدام به این پدیده را افزایش می‌دهند.
از طرفی عوامل محافظت‌کننده از خودکشی شامل: وجود خدمات بالینی مؤثر برای اختلالات جسمی، روانی و سوءمصرف مواد، دسترسی به منابع مداخله‌ای حمایتی، عدم دسترسی به ابزار مرگبار، کسب مهارت حل مسئله، تأهل، احساس امید، مسئولیت‌پذیری در برابر فرزندان، دارودرمانی، در دسترس بودن مشاور و درمانگر، باورهای مذهبی و داشتن عزت نفس، مواردی هستند که ریسک خودکشی را به شدت کاهش می‌دهند.
اما آگاهی این نکته برای همگان ضروری است که علائم هشداردهنده خودکشی را بشناسند و بتوانند آن را در دیگران تشخیص بدهند. اولین نکته در این حوزه جدی گرفتن هر گونه اختلال خلقی و روانی و موضوع بعدی تشخیص علائم خودکشی است؛ از جمله این علایم هشداردهنده می‌توان به شادشدن ناگهانی بعد از یک دوره طولانی افسردگی، بخشیدن اموال و وسایل باارزش، صحبت کردن از مرگ یا خودکشی یا بیهوده بودن دنیا، عدم انجام فعالیت‌های روزانه و… نام برد که اطرافیان خصوصاً خانواده‌ها بایستی نسبت به این موارد هوشیاری داشته و در چنین مواردی درمان و مراقبت را جدی‌تر پیگیری و دنبال نمایند.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که مدرسه، دانشگاه و همه دستگاه‌های فرهنگی و امدادی برای کاهش آمار خودکشی باید به یاری بنیاد خانواده بشتابند، زیرا خانواده به تنهایی توانایی پیشگیری از این امر را ندارد.
