بحران آب این روزها بسیاری از استان ها از جمله استان کرمان را درگیر خود کرده این در حالی است که شغل درصد بالایی از مردم این استان کشاورزی است. کارشناسان عقیده دارند که بیشترین میزان هدررفت آب در بخش کشاورزی رخ می دهد و بهترین راه این است تا در بخش کشاورزی از روش هایی استفاده شود که مصرف آب را کاهش دهد. کشت گلخانه ای نیز بهترین راه برای مدیریت مصرف و صرفه جویی آب و خارج شدن از بحران کم آبی محسوب می شود آن هم در زمانی که خشکسالی بزرگترین چالش ما در بزرگترین استان کشور است و می توان از طریق کشت گلخانه ای محصولات باکیفیتی نیز تولید کرد.
کاهش ۹۰درصدی مصرف آب
یک کارشناس کشاورزی در این خصوص می گوید: توسعه کشت گلخانه ای بهترین راه برای برون رفت از بحران کم آبی در استان است. مهندس فاطمه عبداللهی افزود: ۸۵ درصد اقلام مورد نیاز سفره مردم در داخل کشور تولید می‌شود و این در حالی است که ما به شدت با کم آبی و حتی بی آبی در بسیاری از مناطق روبرو هستیم و این مساله نیز باعث ایجاد مشکلاتی برای عد ه زیادی از کشاورزان استان شده است و آنها را دچار سختی کرده است. وی اضافه کرد: سازمان کشاورزی باید بر لزوم توسعه و کشت گیاهان دارویی و احداث باغ ها در اراضی شیب دارد وهمچنین پرورش ماهیانی که با آب های منطقه سازگار هستندتاکید کند و کشاورزان را به رفتن به سمت کشت های گلخانه ای و … که آب بر نیستند تشویق کند؛ نگاه ما باید به سمت کشت های جایگزین و روش هایی باشد که نیازمند آب کمتری هستند. این مهندس کشاورزی با تأکید بر اینکه توسعه گلخانه‌ها باید به‌صورت جدی پیگیری شود، اضافه کرد: ضروری است که کشت‌ها را به گلخانه معطوف داریم چراکه حدود ۹۰ درصد کاهش مصرف آب را به دنبال خواهد داشت و همچنین باعث می شود تا بازدهی بیشتری داشته باشند. البته در این راستا نیز باید تسهیلاتی نیز به کشاورزان داده شود تا بتوانند طرح خود را پیاده کنند؛ هر چند متاسفانه در سال های اخیر شاهد سنگ اندازی بانک ها پیش روی کشاورزان بوده و هستیم و کاش جهادکشاورزی با بانک های استان تعامل برقرار کرده و این مشکل را رفع کند.
به آب بها بدهیم
عبدالهی تاکید کرد: میلیون ها سال طول کشیده تا آب های زیرزمینی تشکیل شوند اما متاسفانه ما قدر این نعمت را نمی دانیم و در عرض یک مدت کوتاه چندصدبرابر میزان تولیدی و ورودی آن برداشت می کنیم و این طبیعی است که با مشکل کم آبی مواجه شویم. راهکارهای علمی و معقولانه ای وجود دارد تا از هدررفت آب جلوگیری شود اما با تاسف زیاد باید بگویم که برخی مدیرانی که در سیستم های اجرایی قرار دارند مانع از این شده اند. آب سرمایه ی ملی ماست و باید بهای زیادی به آن بدهیم اما نمی دانم چرا هیچ اقدامی در این راستا صورت نمی گیرد که موثر باشد. مهندس عبدالهی تصریح کرد: این اتفاقات همه نشان از بی تدبیری دارد ما کشوری نیمه خشک داریم اما واقع بین نیستیم یا شاید هم خودمان را به آن راه می زنیم تا بتوانیم ضربه مهلک تری به طبیعت و خودمان بزنیم. پاهایمان را در یک کفش می کنیم تا تصمیمات غلط مان متداوم تر اجرایی شوند و حاضر نیستیم علمی برخورد کنیم ۹۰ درصد میزان آب ما در بحث کشاورزی به مصرف می رسد اما باید دید چقدر درآمد در این بخش عایدمان می شود که ارزش این رخداد ناگوار را داشته باشد. وی خاطرنشان کرد: توسعه کشت گلخانه ای با شرایط آب و هوایی ویژه کرمان با وجود کم آبی و خشکسالی با هدف افزایش تولید و بهره وری بالا، نیاز ضروری امروز بخش کشاورزی استان است که باید بیش از پیش مورد توجه مسوولان مربوطه قرار گیرد. وی افزود: در بحث تولید صیفی جات و سبزیجات باید اقداماتی انجام دهیم که روزگارمان از این بدتر نشود و دیگر کشورهایی را که با بحران آب مواجه هستند را الگوی خود قرار دهیم؛ آنها به آب بها می دهند. زمانی که می توانیم با کشت گلخانه ای به بهره وری خوبی برسیم و به کشت محصولاتی که آب بر هستند خاتمه دهیم.
افزایش عملکرد در واحد سطح با کشت گلخانه ای
وی ادامه داد: بحث بهره وری؛ مهم ترین چیزی که کشاورزان را به سمت کشت های گلخانه ای تشویق می کند. عبدالهی اظهار داشت: دوره بازگشت سرمایه در کشت های گلخانه ای حداکثر سه سال و در حال حاضر سرمایه گذاری اولیه برای ساخت گلخانه حدود ۳ میلیارد تومان است. وی گفت: در شرایط خشکسالی و تَرسالی باید به سمت کشت های گلخانه ای پیش برویم زیرا محیط کشت های گلخانه ای کنترل شده است ما می توانیم عملکرد را در واحد سطح را افزایش دهیم. در کشت های گلخانه ای به دلیل محیط کنترل شده محصولات سالم و ارگانیگ هستند و آفات و بیماری ها را راحت تر می توان با وسایل غیرشیمیایی یا بیولوژیک کنترل کرد. وی یادآور شد: کمبود آب در سطح باغات و مزارع طی فصل رشد گیاه اثرات چشمگیری در تولید میزان محصولات به ویژه محصولات سبزی و صیفی دارد که اصولاً نیاز آبی بالایی دارند و در فصل گرما تولید می شوند.
ایجاد اشتغال پایدار
وی تصریح کرد: میزان اشغال زمین در فضای باز حدود ۱۰ برابر گلخانه ها است و میزان مصرف آب به ازای تولید محصول حدود ۱۲ برابر بیشتر از فضای گلخانه ای است.او تاکید کرد: یک هکتار فضای گلخانه ای در کشاورزی برابر ۱۰ هکتار در محیط کشت فضای باز عمل می کند که میزان مصرف آب نیز به همین میزان در کشت های گلخانه ای کاهش خواهد داشت. این کارشناس افزود: این یعنی اگر در فضای باز به طور متوسط ۱۵هزار مترمکعب برای تولید ۳۳ تن محصول مصرف می شود در حالی که با همین میزان آب در کشت های گلخانه ای ما می توانیم ۴۰۰ تن محصول تولید کنیم که ۱۲ برابر فضای باز است.وی در ادامه بیان کرد: کشت گلخانه اشتغالزایی پایدار را ایجاد می کند زیرا در کشت های فضای بار شر ایط جوی و محیط تحت کنترل نیستند و به همین دلیل کارگران به شکل فصلی به کار مشغول می شوند اما در کشت گلخانه ای برای ۵ تا ۲۰ نفر اشتغالزایی ثابت می شود.
کشت گلخانه ای در استان کرمان افزایش می یابد
رییس سازمان جهاد کشاورزی شمال استان کرمان در این خصوص می گوید: هم اکنون ۳۰۰ هکتار از اراضی شمال استان زیر کشت گلخانه هستند و سرمایه گذاری های خوبی نیز در حال انجام است و بزودی به این میزان سطح زیرکشت نیز افزوده خواهد شد.عباس سعیدی افزود: کیفیت آب در استان همزمان با کمیت آن کاهش یافته است و به همین دلیل توسعه کشت محصولات گلخانه ای برنامه ریزی شده است.
پس از تهران جنوب کرمان بیشترین سطح زیرکشت گلخانه را در کشور دارد
برخوری رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان در این خصوص می گوید: باتوجه به شرایط اقلیمی جنوب استان که به نوعی گلخانه طبیعی محسوب می شود احداث گلخانه در این منطقه در حال توسعه است. سعید برخوری افزود: البته نگاه ما به سمت توسعه گلخانه‌های هیدروپونیک است و هم اکنون میزان ۲ هزارو ۵۰۰ هکتار گلخانه در جنوب کرمان وجود دارد.وی تاکید کرد: کشت گلخانه اشتغال خوبی دارد؛ میزان آب کمتری نیز مصرف می کنند و کشت تحت کنترل است. او اظهارکرد:طبق اعلام آمار وزارتخانه جهاد کشاورزی بیشترین سطح گلخانه بعد از استان تهران متعلق به جنوب استان کرمان است و ما در کشت جالیزی نیز رتبه نخست کشور را داریم.
