در حالی که معادن جنوب کرمان قرار است آیندهٔ اقتصادی این منطقه را تعیین کند، هیچ یک از نمایندگان مجلس از حوزه‌های جنوبی استان مانند کهنوج، جیرفت، قلعه‌گنج، منوجان یا فاریاب در این نشست حضور نداشتند . به‌جای آن، چهره‌هایی مانند سید حسین مرعشی و محمدرضا باهنر که ارتباط مستقیمی با دغدغه‌های روزمرهٔ جوامع محلی ندارند بر صندلی‌های تصمیم‌گیری تکیه زدند .
وعده‌های تکراری، غیبت راهکارهای بومی
استاندار کرمان در این نشست از رویکرد جدید سخن گفت: الزام به فرآوری مواد معدنی، تشکیل کمیته‌ای برای امنیت سرمایه‌گذار و رایزنی با سازمان‌های ملی مانند سازمان محیط زیست و انرژی اتمی برای رفع محدودیت‌های بهره‌برداری از معادن . اما پرسش اینجاست:
- چرا هیچ سخنی از امنیت زیستی مردم محلی که مستقیم تحت تأثیر آلودگی‌های معدنی قرار می‌گیرند، به‌میان نیامد؟
- چرا هیچ نماینده‌ای از جوامع بومی در رایزنی‌های با محیط‌زیست حضور نداشت؟
جنوب کرمان: قربانی الگوی توسعهٔ “تهران‌محور”
تمرکز این جلسه بر جلوگیری از خام‌فروشی و افزایش اشتغال بود . اما تاریخ اقتصادی جنوب کرمان نشان می‌دهد که سود حاصل از معادن معمولاً به‌جای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های محلی، به جیب شرکت‌های خارج‌استانی می‌رود.
همان‌گونه که رئیس اتاق بازرگانی کرمان هشدار داده است: شرکت‌های بزرگ دولتی و شبه‌دولتی سود حاصل از فعالیت‌های خود را از استان خارج می‌کنند.
فاجعهٔ زیست‌محیطی در سکوت: طوفان‌های شن و محدودیت‌زدایی
درحالی که طوفان‌های شن شرق کرمان را فلج کرده ، جلسهٔ تهران به‌جای پرداختن به آسیب‌های اکولوژیک معدن‌کاوی، خواستار رفع محدودیت‌های زیست‌محیطی شد! آیا توسعهٔ معادن باید به بهای نابودی بقای محیطی جنوب استان تمام شود؟
پرسش‌های بی‌پاسخ:
- چرا جلسه‌ای با موضوع “جنوب” در تهران برگزار می‌شود؟ آیا ظرفیت‌های محلی برای میزبانی چنین نشست‌هایی وجود ندارد؟
- چرا به‌جای “نمایندگان پایتخت‌نشین”، از اتاق‌های فکر بومی، انجمن‌های محلی و دانشگاه‌های جنوب کرمان دعوت نشد؟
- آیا “کمیته امنیت سرمایه‌گذاری” برای حمایت از شرکت‌های بزرگ تشکیل می‌شود یا برای دفاع از حقوق جوامعی که زمین‌شان را از دست می‌دهند؟ توسعه‌ای که توسعه‌نیافتگی می‌آفریند!
توسعه‌ای که بدون حضور ذی‌نفعان محلی طراحی شود، نه تنها عدالت‌محور نیست، بلکه تداوم الگوی استعماریِ بهره‌کشی از پیرامون توسط مرکز است. جنوب کرمان نیازمند مجامعی است که در آن، صدای کشاورزانِ آسیب‌دیده از خشکسالی، کارگران معادن بی‌حقوق و ساکنان روستاهای آلوده شنیده شود، نه فقط صدای سرمایه‌گذاران کلان و مدیران دولتیِ دور از متن.
تا وقتی توسعه را از برج های تهران تعریف می‌کنیم، جنوب کرمان همچنان در حاشیهٔ فقر و تخریب محیط‌زیست خواهد ماند.
